واکاوی وردایی زمانی-مکانی رطوبت جوی ایران زمین طی بازۀ زمانی 2013-1979

برای این پژوهش از داده‌های ماهانة شبکه‌ای نم ‌ویژه و نم نسبی مرکز اروپایی پیش‌بینی‌های میان‌مدت جوی طی بازة زمانی 1/1979 تا 12/2013 بهره گرفته شد. به‌کمک روش ناپارامتریک من‌کندال، معناداری روند مقادیر نم ویژه و نم نسبی برای هریک از یاخته‌های مکانی در 9 تراز مختلف جوی در سطح اطمینان 95 درصد آزموده شد. از تخمین‌زن شیب سن برای برآورد مقدار تغییرات کمک گرفته شد. یافته‌ها نشان داد اگرچه روند دو سنجة رطوبتی جو در کرانه‌های ساحلی دریاهای جنوب (خلیج‌فارس و دریای عمان) و جنوب ‌غرب دریای خزر مثبت است، بر روی اغلب گسترة ایران‌زمین از مقدار رطوبت جوی و نم نسبی کاسته شده است. به‌لحاظ مکانی، بیشترین مقدار تغییرات کاهشی در هر دو سنجة رطوبتی جو در گسترة مکانی بین مدارهای 34 تا 36 درجة عرض شمالی ایران رخنمود داشته است. همچنین، نیمرخ عمودی روند بیان‌کنندة آن است که در لایة پایین وردسپهر، مقادیر نم‌ویژه و نم نسبی پهنة ایران‌زمین بیشترین مقدار کاهشی را داشته است. سری زمانی استانداردشدة میانگین پهنه‌ای بیان‌کنندة آن است که به‌لحاظ زمانی از سال 1979 تا 1998، نا‌هنجاری مقادیر نم ویژه و نم نسبی جو مثبت بوده است؛ در حالی که از سال 1999 تا پایان دورة آماری، نا‌هنجاری دو سنجة رطوبتی منفی بوده است.